Wat is een script ?

Waarom is een script dan bijzonder ? Vooral omdat het een zeer krachtige manier is van combineren van al bestaande programma's. In het simpelste geval is een script gewoon een lijstje van programma's die na elkaar afgewerkt worden. Complexere scripts kunnen bijvoorbeeld gemaakt worden om een configuratie van programma's met diverse instellingen en afhankelijkheden in een bepaalde volgorde op te starten.

Een paar voorbeelden van script-talen

• (UNIX) shell script
• PHP
• Javascript
• Python
• Perl
• Actionscript
• Applescript

UNIX shell-scripting

Wat is een UNIX-shell ?

Heel dicht tegen de kernel aan bevindt zich de software die externe apparatuur bestuurt, bijvoorbeeld een printer driver, besturingen van filesystemen zoals harddisk, CD en je digitale camera, een netwerk-driver of een driver die je grafische kaart bestuurt zodat je beelden op je monitor ziet.

Op hogere niveaus vind je allerlei processen die onderhoudstaken uitvoeren en pas op de hoogste niveaus, ver van de kernel, vind je de programma's die wij gebruiken. Een shell bevindt zich op dat niveau en geeft ons de mogelijkheid om met het systeem te communiceren.

Opbouw van een UNIX shell script

Hier zijn een paar voorbeeldscripts die je meteen kunt uitproberen.
Download deze file en pak die uit met de volgende twee commando's:

gzip -d script_examples.tar.gz
tar xvf script_examples.tar

Hash

HashBang

Zoals je ziet wordt het volledige pad (/bin/bash) genoemd, dat moet ook omdat de kernel je PATH-variabele niet gebruikt.

Het mechanisme werkt als volgt:

1. je hebt een executable script (chmod 755)
2. roep het script aan alsof het een executable is
3. de kernel ziet hashbang (#!) en voert programma uit (bv. /bin/bash)
4. programma krijgt volledig script als input
5. programma moet # als comment zien (vanwege hashbang) en voert de overige regels uit

Twee voorbeeldjes, cat_myself en more_myself:

#! /bin/cat
Dit script laat zichzelf zien

#! /bin/more +2
Dit script laat zichzelf zien, behalve de eerste regel

Een eenvoudig scriptje

#! /bin/bash

#
# Dit script zegt hallo
#

echo "hallo en een prettige dag verder"

Scriptje met een parameter

#! /bin/bash

#
# Dit script geeft een bericht als je je naam opgeeft als parameter
#
if [ $# -lt 1 ]; then
echo "$0: Hoe heet jij ?"
exit
fi

NAAM=$1

echo
echo "Ik mag gebruiker ${NAAM} feliciteren met deze groet:"
echo
banner Hallo ${NAAM}

Command line parameters

#! /bin/bash

if [ $# -lt 3 ]; then
  echo "$0: Geef svp drie parameters"
else
  echo "Parameter 1: " $1
  echo "Parameter 2: " $2
  echo "Parameter 3: " $3
fi

Parse command line parameters with 'getopts'

Variabelen

#! /bin/bash

if [ $# -lt 2 ]; then
echo "$0: Geef een file en samplerate"
exit
fi

FILENAME=`basename $1 .wav`
SAMPLERATE=$2

echo "De file ${FILENAME} wordt geconverteerd naar ${SAMPLERATE} Hz"

Alternatief voor backticks

echo `basename song.wav .wav`

echo $(basename song.wav .wav)

Files creëren, hernoemen en deleten

#! /bin/bash

touch a.old b.old c.old d.old

#! /bin/bash


for f in [a-c].old; do
  newname=`basename $f .old`.new
  mv $f $newname
done

Index van songs

wc -l songs/*
./generate_index songs

Dit is het script generate_index:

#! /bin/bash

#
# This script creates an index of song files
#

if [ $# -lt 1 ]; then
echo "$0: Geef een directory met songfiles"
exit
fi

find $1 -type f -exec sed '2,$d' {} \;

Redirection en pipes

Opslaan van het stukje tekst-output uit het eerste scriptje in een file gaat als volgt:

hallo > nieuwefile

Wil je de tekst-output van een programma onderdrukken, bijvoorbeeld omdat er zoveel tekst over het scherm schiet dat je de output van je eigen script niet meer herkent dan kun je de in veel gevallen de output van het programma met "1>" of "2>" naar het UNIX afvoerputje "dev/null" sturen.
Probeer een van de volgende regels:

programma <parameters>  1> /dev/null
programma <parameters>  2> /dev/null

Soms wil je de output van een programma direct in een ander programma gebruiken. Stel dat je een lijst van files in een directory wilt zien, gesorteerd naar aantal regels.

wc -l * | sort -n
  of
wc -l * | sort -n | awk 'BEGIN {FS=" "} {print $1 "\t--- " $2}'

In het volgende voorbeeld zie je dat vanaf EOF tot de tweede EOF als invoer wordt gebruikt voor bc. EOF is een zelf bedachte naam. Je mag daar ook iets anders neerzetten, als je het maar consequent doet.

#! /bin/bash

bc << EOF
scale=4
$@
quit
EOF

De kracht van read

#! /bin/bash

ls -1 |
while read name; do
  echo $name
  say $name
done

Alle regels uit een file regel voor regel bewerken:
cat filename |
while read name; do
  echo $name
  say $name
done

of zo:

while read name; do
  echo $name
  say $name
done < filename

De tweede oplosing is soms beter omdat die geen aparte sub-shell start.

Nog een mogelijkheid om zonder 'read' hetzelfde te bereiken:

for f in `ls -1`; do
  echo $f
  say $f
done

N.B.: say is een OSX programma. Linux gebruikers kunnen
espeak gebruiken.

#! /bin/bash

cat klok |
while read DELAY; do
  echo "I will sleep for ${DELAY} seconds"
  say "I will sleep for ${DELAY} seconds"
  sleep $DELAY
done

Test, beslissingen en booleans

Beslissingen met if zijn we al een paar keer tegengekomen. Net als bij andere programmeertalen geeft je bij if een expressie die waar (true) of onwaar (false) is. Als het true is wordt de code na de if uitgevoerd en anders niet.

Je kunt -optioneel- een else gebruiken voor een complementair stuk code.

Maar hoe werkt dat nou precies met true en false? Er zijn meerdere manieren:

BASH heeft een nogal cryptische manier om een expressie te testen. Dat doe je door er [ en ] omheen te zetten. Let op: er moeten spaties voor en na [ en ] staan.

TEMPERATURE=-10

if [ $TEMPERATURE -lt -5 ]; then
  echo "Elfstedentocht"
else
  echo "Zeiltocht"
fi

DEBUG=true

if $DEBUG ; then
  echo "Debug"
fi

In beide gevallen kun je het gedrag omkeren met ! bijvoorbeeld zo:

if ! [ $TEMPERATURE -lt -5 ]; then
if ! $DEBUG ; then...

Alternatief voor testen met [ ]

if test -z $var1 && test -x file; then
    echo blah
fi

Rekenen

filenumber=8
echo $filenumber
filenumber=$(( filenumber + 1 ))
printf %04d $filenumber

filenumber=8
echo $filenumber
(( filenumber = filenumber + 1 ))
printf %04d $filenumber

Loopjes

#!/bin/bash
X=0

while [ $X -lt 1200 ]
do
  let X=X+120
  echo $X
done

#!/bin/bash

for i in `seq 1 10`;
do
  echo $i
done

Functies

my_function() {
LOCALVAR1=$1
LOCALVAR2=$2
  <command sequence>
}

GLOBALVAR1="a b c"
GLOBALVAR2=10
my_function $GLOBALVAR1 $GLOBALVAR2

BASH string replacement

Commando's en programma's die je veel gebruikt bij scripting

awk 'BEGIN {FS=" "} {print $1 $2}'
awk 'BEGIN {FS=":"} {print substr($3,5,length($3))}'
awk 'BEGIN {FS="<"} {print $2}' index.html | awk 'BEGIN {FS=">"} {print $1 "," $(NF-1)}'

if [ $# -lt 1 ]; then
  echo "Geef een MIDI-file"
  exit
fi

if $DEBUG ; then
    echo "Debug"
fi

[ $year -gt 2008 ]
[ $year -gt 2008 ] && [ $month == "July" ]

# test if argument is not empty or file exists
[ ! -z $argument ]

# test multiple conditions
if ([ $1 == "a" ] || [ $1 == "b" ]) && ( [ $2 == "c" ] || [ $2 == "d" ]); then
 echo "waar"
else
 echo "onwaar"
fi

# test if input is a file or a terminal
if [ -t 0 ]; then
echo script running interactively
else
echo stdin coming from a pipe or file
fi

# test if output is a file or a terminal
if [ -t 1 ]; then
echo output going to the screen
else
echo output redirected to a file or pipe
fi

if [ $1 == "aiff" ]; then
  echo "Processing AIFF files"
else
  echo "Processing other files"
fi

if [ $1 == "aiff" ]; then
  echo "Processing AIFF files"
elif [ $1 == "wav" ]; then
  echo "Processing WAVE files"
else
  echo "Processing other files"
fi

case $filesize in
  [0-9])
    echo "Small file"
  ;;
  1[0-9])
    echo "Medium size file"
  ;;
  2[0-9])
    echo "Large file"
  ;;
  *)
  echo "File too big"
  ;;
esac

while read name; do
  case $name in
    5)
      echo "Nummer 5"
    ;;
    "een")
      echo "Nummer een"
    ;;
    "twee")
      echo "Nummer twee"
    ;;
    "einde")
      exit
    ;;
    *)
    echo "Ken ik niet"
    ;;
  esac
done

UNIX scripting: een aantal dingen om op te letten

• Let op: in UNIX zijn hoofdletters andere dingen dan kleine letters.
• Path wordt met forward slashes aangegeven (/home/ikke/mijnfile)
• Als editor kun je bv. gebruiken vim, gvim, macvim, nano of gedit
• Auto completion met de TAB toets

In .bash_profile zet je:
. ~/.bashrc

In .bashrc zet je:
PATH=.:$PATH

Je kunt ook mijn .bashrc downloaden, daar staat het al in. Deze vind je
een niveau hoger in deze website.